ΟΙ ΕΓΓΛΙΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΚΥΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΟΙ ΕΓΓΛΙΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΚΥΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ	Εκφράζει το πραγματικό, το βέβαιο, το οριστικό. Δέχεται άρνηση οὐ. π.χ. Οὗτοι ἒλυσαν τάς σπονδάς.
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ	Η υποτακτική έγκλιση χρησιμοποιείται σε κύριες ή δευτερεύουσες προτάσεις επιθυμίας. Δέχεται άρνηση μή. Υποτακτική έγκλιση διαθέτουν μόνο ο ενεστώτας, ο αόριστος και ο παρακείμενος. Η υποτακτική έγκλιση χρησιμοποιείται κυρίως στις δευτερεύουσες προτάσεις και δείχνει : · το προσδοκώμενο, δηλαδή κάτι που περιμένουμε να γίνει. π.χ. Λέγω ταῦτα, ἳνα μάθητε. · την αόριστη επανάληψη στο παρόν ή στο μέλλον, δηλαδή κάτι που επαναλαμβάνεται συνεχώς στο παρόν και στο μέλλον. π.χ. Ὃταν πλεῖστά τις ἒχῃ, τότε πλεῖστοι τούτῳ φθονοῦσι. · την απορία, για το τι πρέπει να γίνει  ( χρησιμοποιείται στις πλάγιες ερωτήσεις ). π.χ. Ἀποροῦμεν τί εἰπωμεν. Η υποτακτική βρίσκεται όμως και σε κύριες προτάσεις και τότε μπορεί να δηλώνει : · προτροπή π.χ. Ἀκούσωμεν τοῦ ἀνδρός. · απαγόρευση π.χ. Μή θορυβήσετε. · απορία π.χ. Εἲπωμεν ἢ σιγῶμεν ;
ΕΥΚΤΙΚΗ	Σε κύριες προτάσεις μπορεί να εκφράζει : · Ευχή ( ευχετική ευκτική ). Δηλώνει ευχή και συχνά συνοδέυεται από τα ευχετικά μόρια εἲθε, ὡς, εἰ γάρ. Δέχεται άρνηση μή και μεταφράζεται : «μακάρι να...». π.χ. Εἲθε μήποτε γνοίης ὃς εἶ. ( = Μακάρι ποτέ να μη μάθεις ποιος είσαι ). · Το δυνατό στο παρόν ή στο μέλλον ( δυνητική ευκτική ). Συνοδεύεται από το δυνητικό ἂν και μεταφράζεται : θα + παρατατικός ή «θα μπορούσα να...». π.χ. Οὐκοῦν ἡ ῥητορική δημηγορία ἂν εἲη. Σε δευτερεύουσες προτάσεις η ευκτική μπορεί να είναι : · Ευκτική του πλαγίου λόγου. Χρησιμοποιείται συχνά στη θέση της οριστικής ή της υποτακτικής, όταν η δευτερεύουσα πρόταση εξαρτάται από παρελθοντικό ( ιστορικό ) χρόνο. π.χ. Ἀθηναῖοι Σωκράτους θάνατον κατέγνωσαν, ὃτι τούς νέους διαφθείροι. · Επαναληπτική ευκτική. Δηλώνει επανάληψη στο παρελθόν. Μεταφράζεται : «κάθε φορά που...». π.χ. Τῶν ἐχθρῶν εἰ τινα λάβοιεν, ἀπέκτεινον. · Δυνητική ευκτική. Εκφράζει το δυνατό να συμβεί στο παρόν ή στο μέλλον. π.χ. Νῆες ὑμῖν πάρεισιν, ὣστε ἐξαίφνης ἂν ἐπιπέσοιτε.
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ	Η προστακτική είναι μια έγκλιση που χρησιμοποιείται μόνο σε κύριες προτάσεις επιθυμίας. Δέχεται άρνηση μή. Η προστακτική μπορεί να εκφράζει :  · Προσταγή ή προτροπή. Συχνά προτάσσονται τα : ἂγε (δή), ἲθι (δή), ἂγετε (δή), ἲτε (δή), τα οποία μεταφράζουμε με το «εμπρός». π.χ. Ἂγετε, ὦ ἂνδρες, δειπνήσατε. · Απαγόρευση ή αποτροπή. Δέχεται άρνηση μή. π.χ. Μή λύετε τάς σπονδάς. · Συμβουλή π.χ. Τίμα τόν πατέρα σου καί τήν μητέρα. · Συγκατάθεση ή παραχώρηση π.χ. Οὓτως ἐχέτω, ὡς σύ λέγεις. · Ευχή ή κατάρα π.χ. Ὑγίαινε! · Δέηση ή παράκληση π.χ. Μῆνιν ἂειδε, θεά, Πηληιάδεω Ἀχιλῆος